Herdachte groepen: Geallieerde militairen, Burgerslachtoffers, Verzet Nederland. De gebeurtenissen waren geen verzetsdaad, alhoewel de Duitsers dat wel wilden doen geloven. Hoewel een van de slachtoffers – P.A. van Dijk – de vader was van verzetsstrijder Piet, die eerder in 1944 door het verzet uit de gevangenis was bevrijd.
Onthulling: 1946
Vorm en materiaal
Het monument aan de Mekkelhorstweg in Borne bestaat uit een met riet overkapt landkruis met Christusfiguur van Bentheimer zandsteen en een plaquette. Het monument is rond het jaar 2000 geheel gerestaureerd en is gedraaid , zodat het nu aan de Tuinlaan staat, richting wijk de Bornsche Maten. Bij het monument is een verklarende tekst geplaatst.
Tekst
Op 28 augustus 1991 is, namens het 16e Squadron RAF, een plaquette op het landkruis geplaatst en onthuld door H.J.S. Taylor, voormalig Spitfire piloot bij de RAF.
Opschrift op de plaquette
J.G. BOOMKAMP
P.A. VAN DIJK
H.F. ROETGERINK
GEVALLEN VOOR GOD EN VADERLAND
25 NOVEMBER 1944
Opschrift op de houten sokkel (in bronzen belettering)
Dit monument (landkruis ‘bie de preak’) herinnert aan één van de meest tragische oorlogsgebeurtenissen in Twente. Dicht bij deze plek landde op 19 november 1944 tegen het middaguur een parachutist. Omdat hij aan de Duitse bezetter wist te ontkomen, werden diezelfde dag ter plaatse 6 mensen in gijzeling genomen. Toen hij onvindbaar bleef, nam de bezetter wraak en werd ’s avonds nog, naast het gemeentehuis in Borne, de 23 jarige Bornse jongen Jan Vonk doodgeschoten.
Bijna een week later, op 25 november 144, toen de ‘vermiste vlieger ’nog niet terecht was, maakten de Duitsers hun dreigement waar en executeerden drie mannen vlak bij dit monument; J.G. (Jan) Boomkamp, H.F. (Hendrik) Roetgerink en P.A. (Piet) van Dijk sr. De ‘vermiste vlieger’ kon 46 jaar na dato worden getraceerd als H.J.S (Jimmy) Taylor, voormalig Spitfire-piloot uit Leeds. Hij had op 19 november 1944 zijn toestel moeten verlaten vanwege een motordefect.
Op 24 november 1944 werd hij in Rhenen gearresteerd en overgebracht naar een krijgsgevangenkamp in Duitsland.
Deze buurtschap, “Het Hesseler”, behoorde toentertijd tot de gemeente Weerselo. Door een grenswijziging in 1971 maakt het gebied deel uit van de gemeente Borne.
Symboliek
Het kruis is niet alleen een symbool van het christelijke geloof, maar herinnert tevens aan het offer dat de oorlogsslachtoffers brachten voor een leven in vrijheid.
Bronnen
Gemeente Borne;
In Verdrukking, Verzet en Vrijheid van drs. G.P. ter Braak en drs. M.F.S. Kienhuis en H. Noordhuis. (Hengelo, Drukkerij Twentsche Courant B.V., 1990).