Herdachte groepen: Vervolgden Nederland
Ontwerper: Firma Koster
Onthulling: 19 augustus 1951
Vorm en materiaal
Het monument op de Joodse begraafplaats in Borne bestaat uit een stenen zuil en een gedenksteen.
Opschrift op de gedenksteen
OM TE GEDENKEN WAT ZIJ HEBBEN GELEDEN
IS DIT MONUMENT GEPLAATST TER NAGEDACHTENIS
AAN DE GEDURENDE DE BEZETTINGSJAREN 1940-1945
GEDEPORTEERDE EN NIET TERUGGEKEERDE
DRIE EN ZEVENTIG JOODSE PLAATSGENOTEN
De namen van de oorlogsslachtoffers zijn niet op het monument vermeld, wel is een lijst met namen opgehangen in het metaheirhuis op de Joodse begraafplaats.
Symboliek
Borne is een van de eerste plaatsen in Twente waar zich joden gevestigd hebben. Al in 1695 wordt een joodse inwoner vermeld. Gedurende de hele achttiende eeuw blijft het aantal joden gering.
In 1817 wordt de joodse gemeente als ringsynagoge genoemd, maar bij de officiële indeling van het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap in 1821 verandert deze status en valt Borne onder de bijkerk Goor. Door toename van het aantal leden verwerft de joodse gemeente Borne in 1838 de semi-zelfstandige status van “kerkelijke bijeenkomst”.
Al vanaf het midden van de achttiende eeuw beschikte de gemeente over een begraafplaats in het nabijgelegen Buren. De groei van de gemeente bracht met zich mee dat er in 1848 in Borne zelf een tweede joodse begraafplaats ingericht werd.
Digitaal Joods Monument
De joodse oorlogsslachtoffers die op de bij dit gedenkteken geplaatste lijst vermeld staan, zijn tevens opgenomen in het ‘Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland’. Hierin vindt u meer informatie over deze personen met waar mogelijk een korte biografie, familierelaties en adresgegevens.
Locatie
Het monument bevindt zich op de Joodse begraafplaats, gelegen aan de Twijnerstraat in Borne.
Bronnen
Gemeente Borne;
Joodse oorlogsmonumenten in de provincie Overijssel van H. Hamburger en J.C Regtien, met medewerking van Fr. van Echten (Bedum, Uitgeverij Profiel, 2002). ISBN 90 5294 294 8.